Krótka historia dietetyki cz.1
Jeżeli chcemy zrozumieć teraźniejszość musimy poznać i zrozumieć przeszłość. Dietetyka jest dość kompleksowym działem nauki. W jej skład wchodzą takie dziedziny jak; biologia, chemia, biochemia, fizykochemia czy fizyka biologii. Trudno też ze względu na tą kompleksowość wybrać idealny moment od którego można by było zacząć opowiadać historię nauki o dietetyce. Jeżeli mielibyśmy zacząć od biologii, zaczęlibyśmy zapewne od greckich filozofów takich jak Tales, Anaksymander czy Anaksymenes zamieszkujących Milet, miasto Jońskie,(Asimov. A short history of biology, 1964). Dostrzegali oni inaczej prawa natury niż pozostali greccy filozofowie którzy uznawali że wszystkim rządzą bogowie i demony. Filozofowie którzy tłumaczyli wszystko po przez super-naturalne moce, wierzyli że choroby powstają poprzez ukłucie strzałą Boga Apolla. Myśliciele z Miletu również znani są z czegoś innego, od nich wywodzi się nurt filozoficzny który przetrwał do dziś, racjonalizm. Właśnie poprzez racjonalizm próbowali zrozumieć zasady rządzące naturą. Gdy mielibyśmy zacząć natomiast od chemii, to może od momentu gdy odkryliśmy i opanowaliśmy ogień(Asimov. Krótka historia chemii, 1970) do celów praktycznych jak na przykład obróbki termicznej pożywienia? Inaczej też by to wyglądało gdybyśmy się zdecydowali w ramach "poszerzonej rzetelności" włączyć jeszcze historię farmakognozji lub etnobotaniki do dyskusji. W takim razie może od "ojca eksperymentalnej fizjologii" Francois Magendie któremu w dziewiętnastym wieku francuski rząd zaniepokojony niedostatkami żywności spowodowanymi wojnami zlecił wynalezienie jakiegoś taniego i ogólnie dostępnego produktu jak na przykład żelatyna. Magendie wykonał eksperyment i ułożył dietę którą podawał psom. Dieta była pozbawiona całkowicie białka, zawierała natomiast jedynie węglowodany proste w formie sacharozy (cukier) i tłuszcze w formie oliwy z oliwek. Ku zdziwieniu wszystkim, psy umarły. Wciągnięto dwa ważne wnioski z tego eksperymentu. Pierwszy wniosek to; nie wszystkie kalorie są równe a drugi, dostarczanie białka w diecie jest niezbędnym elementem do przeżycia. W drugim eksperymencie zdecydowano się dodać życiodajnych protein w formie żelatyny. Niestety w drugim eksperymencie psy również nie przeżyły. Jest i trzeci wniosek; nie wszystkie proteiny są równe. Ten moment na kartach historii według niektórych (Asimov) jest początkiem nauki o odżywianiu czyli wpływ pożywienia na życie i zdrowie człowieka.
Ja jednak zaczął bym trochę inaczej. Wziął bym pod uwagę główne wytyczne zdrowego odżywiania i prześledził ich historie i na jakich naukowych dowodach one bazują.
W sektorze fitness i dietetyki jest mnóstwo błędnych założeń, teorii i strategii. Trudno wymienić by było wszystkie w tym materiale natomiast postaram się wytłumaczyć te najważniejsze tematy z których będzie można wyciągnąć kluczowe wnioski. U źródeł tych błędnych założeń jest przede wszystkim złe podejście do tego jak ludzki organizm funkcjonuje. Ludzki organizm traktuje się jakby był robotem lub maszyną i na takim mechanicznym podejściu zbudowane są fundamentalne zasady żywienia i wysiłku fizycznego. Takie podejście też nie wzięło się znikąd. Ten pogląd rozwijał się aż od XVI wieku(a nawet wcześniej, materializm) i zaskakująco nadal uważa się ten pogląd za poprawny i akceptowany a nazywa się: Teoria Mechanicznej Natury lub Mechanicyzm. Można by było napisać kolejną całą książkę by przedstawić interesującą historię tej teorii i filozofii, jednak ograniczę się jedynie do przedstawienia jej na tyle na ile ma to sens względem tego co chcę przekazać w niniejszym materile. Świat nauki już zrezygnował z filozofii mechanicznej natury w XX wieku jednak w niektórych sektorach takich jak fitness i dietetyki(a może i znalazło by się więcej przykładów) proces rezygnacji lub bardziej proces transformacji panujących poglądów przebiega zdecydowanie wolno, za wolno.
Mechanicyzm
Gdy myślimy w kategorii dietetyki lub wysiłku fizycznego raczej nie znajdujemy miejsca na filozofię. Filozofia w dietetyce? Wydaje się bynajmniej dziwne. Osoba która chociaż trochę interesuje się zdrowym odżywianiem posiada podstawową wiedzę czym jest kaloria lub zapotrzebowanie kaloryczne, prawdopodobnie też wie nawet jak wyliczyć takie zapotrzebowanie prostym matematycznym wzorem. Ale czy ktoś wie skąd wzięły się (chociażby) kalorie w nauce odżywiania? Właśnie z filozofii - mechanicyzmu. Prześledzimy od początku historię tej filozofii aż po poglądy jakie panują do dziś.
Mechanicyzm zakłada że cała natura, w tym też ludzki organizm działa jak mechanizm i wszystkie działania można wytłumaczyć według mechaniki klasycznej. W XVII wieku mechanicyzm opanował wszystkie dziedziny nauki i zmienił w jaki sposób postrzegamy świat natury(do dziś) a nawet wszechświat. Mechanicyzm jest konsekwencją innych poglądów panujących w XVI i XVII wieku, takich jak; redukcjonizm, determinizm i materializm(Heller, Pabjan, Elementy filozofii przyrody, 2007). Redukcjonizm; według mechanicyzmu, wszystko, nawet najmniejsze procesy w organizmie można sprowadzić do procesów mechanicznych. Determinizm; mechanicyzm bazuje na mechanice klasycznej a ta jest deterministyczna, stąd, znając wszystkie składowe mechanizmu można zastosować połączenie przyczynowo-skutkowe i wszystko jest przewidywalne. Materializm; w przypadku filozofii natury, dokładnie jest to monizm materialistyczny który zakłada że wszystko jest materią a ta materia działa w sposób mechaniczny.
Mechanicyzm był bardzo atrakcyjnym sposobem myślenia w XVII wieku ponieważ tworzył nowy sposób by znaleźć relacje między Bogiem a naturą. Takim nurtem religijno-filozoficznym nazywamy - deizmem, który zakłada że Bóg jest konstruktorem wszechświata i zasad rządzących w nim. Wyznawcami tego nurtu jakim jest deizm, byli między innymi Galileo czy Isaac Newton. Ten drugi, jest nawet nazywany ojcem tzw "Clockwork Universe". Jest to porównanie wszechświata do pracy mechanizmu zegarka. Metafora mechanizmu zegara była szeroko stosowana, porównywanie stosowano nawet na zwierzętach czy też ludziach.
CDN.
Grupa Facebook
Ja jednak zaczął bym trochę inaczej. Wziął bym pod uwagę główne wytyczne zdrowego odżywiania i prześledził ich historie i na jakich naukowych dowodach one bazują.
W sektorze fitness i dietetyki jest mnóstwo błędnych założeń, teorii i strategii. Trudno wymienić by było wszystkie w tym materiale natomiast postaram się wytłumaczyć te najważniejsze tematy z których będzie można wyciągnąć kluczowe wnioski. U źródeł tych błędnych założeń jest przede wszystkim złe podejście do tego jak ludzki organizm funkcjonuje. Ludzki organizm traktuje się jakby był robotem lub maszyną i na takim mechanicznym podejściu zbudowane są fundamentalne zasady żywienia i wysiłku fizycznego. Takie podejście też nie wzięło się znikąd. Ten pogląd rozwijał się aż od XVI wieku(a nawet wcześniej, materializm) i zaskakująco nadal uważa się ten pogląd za poprawny i akceptowany a nazywa się: Teoria Mechanicznej Natury lub Mechanicyzm. Można by było napisać kolejną całą książkę by przedstawić interesującą historię tej teorii i filozofii, jednak ograniczę się jedynie do przedstawienia jej na tyle na ile ma to sens względem tego co chcę przekazać w niniejszym materile. Świat nauki już zrezygnował z filozofii mechanicznej natury w XX wieku jednak w niektórych sektorach takich jak fitness i dietetyki(a może i znalazło by się więcej przykładów) proces rezygnacji lub bardziej proces transformacji panujących poglądów przebiega zdecydowanie wolno, za wolno.
Mechanicyzm
Gdy myślimy w kategorii dietetyki lub wysiłku fizycznego raczej nie znajdujemy miejsca na filozofię. Filozofia w dietetyce? Wydaje się bynajmniej dziwne. Osoba która chociaż trochę interesuje się zdrowym odżywianiem posiada podstawową wiedzę czym jest kaloria lub zapotrzebowanie kaloryczne, prawdopodobnie też wie nawet jak wyliczyć takie zapotrzebowanie prostym matematycznym wzorem. Ale czy ktoś wie skąd wzięły się (chociażby) kalorie w nauce odżywiania? Właśnie z filozofii - mechanicyzmu. Prześledzimy od początku historię tej filozofii aż po poglądy jakie panują do dziś.
Mechanicyzm zakłada że cała natura, w tym też ludzki organizm działa jak mechanizm i wszystkie działania można wytłumaczyć według mechaniki klasycznej. W XVII wieku mechanicyzm opanował wszystkie dziedziny nauki i zmienił w jaki sposób postrzegamy świat natury(do dziś) a nawet wszechświat. Mechanicyzm jest konsekwencją innych poglądów panujących w XVI i XVII wieku, takich jak; redukcjonizm, determinizm i materializm(Heller, Pabjan, Elementy filozofii przyrody, 2007). Redukcjonizm; według mechanicyzmu, wszystko, nawet najmniejsze procesy w organizmie można sprowadzić do procesów mechanicznych. Determinizm; mechanicyzm bazuje na mechanice klasycznej a ta jest deterministyczna, stąd, znając wszystkie składowe mechanizmu można zastosować połączenie przyczynowo-skutkowe i wszystko jest przewidywalne. Materializm; w przypadku filozofii natury, dokładnie jest to monizm materialistyczny który zakłada że wszystko jest materią a ta materia działa w sposób mechaniczny.
Mechanicyzm był bardzo atrakcyjnym sposobem myślenia w XVII wieku ponieważ tworzył nowy sposób by znaleźć relacje między Bogiem a naturą. Takim nurtem religijno-filozoficznym nazywamy - deizmem, który zakłada że Bóg jest konstruktorem wszechświata i zasad rządzących w nim. Wyznawcami tego nurtu jakim jest deizm, byli między innymi Galileo czy Isaac Newton. Ten drugi, jest nawet nazywany ojcem tzw "Clockwork Universe". Jest to porównanie wszechświata do pracy mechanizmu zegarka. Metafora mechanizmu zegara była szeroko stosowana, porównywanie stosowano nawet na zwierzętach czy też ludziach.
CDN.
Grupa Facebook
Komentarze
Prześlij komentarz